नेपालको भुगाेल

नेपालको भुगोल 
नेपालकाे भाैगलिक अवस्था, धरातलीय स्वरुप, किसिम र विशेषता  
 भाैगलिक अवस्था      

  • नेपालको कुल क्षेत्रफल १,४७,१८१ वर्ग कि.मि रहेको छ ।
  • नेपालको पुर्व – पश्चिम लम्बाई ८८५ कि.मि रहेको छ ।
  • नेपालको उत्तर – दक्षिण चौडाई औषतमा १९३ कि.मि रहेको छ । 
  • अधिकतम चौडाई २४१ कि.मि लुम्बिनी प्रदेश र कर्णाली प्रदेशमा रहेको  छ ।
  • न्युनतम चौडाई १४५ कि.मि प्रदेश १ मा रहेको छ ।
  • क्षेत्रफलको हिसाबले नेपाल विश्वको ९३ औं स्थानमा रहेको छ । 
  • नेपालले विश्वको क्षेत्रफलको ०.०३ प्रतिशत भु–भाग ओगटेको छ ।
  • नेपालले एसियाको क्षेत्रफलको ०.३ प्रतिशत भु–भाग  ओगटेको छ  । 
  • दक्षिण एसियाको क्षेत्रफलको २.८२ प्रतिशत भु– भाग ओगटेको छ । 
  • सुगाैली सन्धी हुनु अगाडि नेपालकाे कुल क्षेत्रफल २,०४,९१७ वर्ग कि.मि रहेकाे छ ।
  • नेपाल र इस्टइन्डिया कम्पनी बिच भारतको सुगाैली भन्ने ठाँउमा सन्धी गरिएकाेले सुगाैली भनिएकाे हाे उक्त सन्धी  सन् १८१६ मार्च ३ मा  गरिएकाे  थियाे । 
  • नेपाल २६ डिग्री २२ मिनेट देखि ३० डिग्री २७ मिनेट उत्तरी अक्षांश फैलिएकाे छ । 
  • नेपाल ८० डिग्री ४ मिनेट देखि ८८ डिग्री १२ मिनेट पुर्वी देशान्तर बीच रहेकाे छ ।
  • नेपाल एसिया महादेशकाे उत्तरी गाेलार्द्धमा पर्दछ भने नेपाल भुपरिवेष्टित राष्ट्र हाे ।
  • नेपालकाे उत्तरतर्फ चीनकाे स्वशासित क्षेत्र तिब्बत, दक्षिण, पुर्व र पश्चिममा भारतका सिक्कीम,पश्चिम वंगाल, विहार, उत्तरप्रदेश र उत्तराखण्ड राज्य रहेका छन । 
  • नेपालकाे इन्डिया सँग मात्र  सिमाना जाेडिएकाे कुल सिमाक्षेत्र १६९० कि.मि रहेकाे छ  भने चीन सँग  सिमान जाेडिएकाे कुल सिमाक्षेत्र १२३६ कि.मि रहेकाे छ ।
  • नेपालकाे कुल अन्तर्राष्ट्रय सिमानाकाे सिमाक्षेत्र २९२६ कि.मि रहेकाे छ ।
  • नेपालकाे  प्रामाणिक समय गाैरिशंकर हिमाललाई काटेर गएकाे ८६ डिग्री १५ मिनेट पुर्वी देशान्तर रेखालाई आधार मानि वि.सं २०४२ बैशाख १ गते देखि लागु गरिएकाे हाे । 
  • नेपालकाे समय ग्रीनवीचकाे समय भन्दा ५ घण्टा ४५ मिनेट चलाख रहेकाे छ । 
  • नेपालकाे राजधानी काठमाडाैं २७ डिग्री ४२ मिनेट उत्तरी अक्षांश र ८५ डिग्री १९ मिनेट पुर्वी देशान्तरमा अवस्थित रहेकाे छ । 
  • नेपालकाे मरुभुमि भनेर चिनिने जिल्ला मुस्ताङ हाे । 
  • नेपालमा सबैभन्दा बढि विमान स्थल भएकाे जिल्ला साेलुखुम्बु हाे, भने धेरै झाेलुङ्गे पुलकाे जिल्ला बाग्लुङ हाे ।
  • काठमाडाैं उपत्यका समुद्र सतहकाे १३१० मिटर उचाइमा रहेकाे छ  ।  
  • नेपाल इन्डिया भन्दा २२ गुणा चीन भन्दा ६५ गुणा र रुस भन्दा १५७ गुणा सानाे रहेकाे छ । 
  • नेपालदेखि तेस्राे नजिककाे देश बङ्गलादेश हाे, भने चाैथाे नजिककाे देश भुटान हाे । 
  • नेपालबाट सबै भन्दा नजिककाे समुद्री  सिमाना ११२७ कि.मि बङ्गालकाे खाडी हाे ।
  • नेपाल र भुटान  बिचकाे दुरी ३२ किलाेमिटर रहेकाे छ । 
  • नेपाल र भारत बिचकाे दुरी १० गज रहेकाे छ जसलाई नाे म्यान लाइन भनिन्छ । 
  • नेपाल र बङ्गलादेश बिचकाे दुरी २७ किलाे मिटर रहेकाे छ जसलाई भारतकाे  सिक्किम राज्यकाे चिकेननेक बिचमा भारत पश्चिम बंगालकाे सिलगुडी करिडाेरले छुट्याएकाे छ । 
  • सर्वोच्च शिखर सगरमाथाको उचाइ ८८४८.८६ मिटर रहेको छ ।
  • नेपालको उत्तरी विन्दु हुम्लाको च्याङ्ला भञ्ज्याङ, दक्षिणी विन्दु झापाको लोदावारी, पश्चिमी विन्दु कञ्नपुरको चादनी दोधारा र पुर्वी विन्दु ताप्लेजुङको लेलेपु रहेको छ ।
नेपालकाे क्षेत्रफल ः
  • सुगाैली सन्धी हुनु अघि नेपालकाे कुल क्षेत्रफल ः २,०४,९१७ वर्ग कि.मि 
  • सुगाैली सन्धी हुनु अघि नेपालकाे पुर्व–पश्चिम लम्बाइ ः १२८८ कि.मि 
  • पुर्वमा किल्ला  टिष्टा देखि पश्चिममा किल्ला काँगडा सम्मकाे कुल क्षेत्रफल ः २,६७,५७५ वर्ग कि.मि 
  • पुर्वमा किल्ला  टिष्टा देखि पश्चिममा किल्ला काँगडा सम्मकाे कुल लम्बाइ ः १४१५ कि.मि 
  • नेपालकाे हालकाे कुल क्षेत्रफल ः १,४७,१८१ वर्ग  किलाेमिटर अर्थात ५६८२७ वर्ग माइल रहेकाे छ 
  • वि.सं २०७७ असार ४ गते पारित भएकाे नयाँ नक्साकाे क्षेत्रफल ः १,४८,००६.६७ नापी  विभागले प्रस्ताव गरेकाे 
नेपालकाे नयाँ नक्सा जारी 
  • नेपालकाे चुच्चे नक्सा कहिले पारित भएकाे हाे   ।                 — वि.सं २०७७ असार ४ गते 
  • नेपाल सरकारले भारतले अतिक्रमण गरेकाे कालापानी, लिपुलेक तथा लिम्पियाधुरा समेतकाे नक्सा समेटेर जारी गर्ने प्रतिबद्धता कहिले जारी गरे ।                   — वि.सं २०७७ जेठ २ 
  • नेपाल सरकारले भारतले अतिक्रमण गरेकाे कालापानी, लिपुलेक तथा लिम्पियाधुरा समेतकाे नक्सा समेटेर जारी गर्ने निर्णय कहिले गर्याे   ।                                    — वि.सं २०७७ जेठ ५ 
  • नेपाल सरकारले भारतले अतिक्रमण गरेकाे कालापानी, लिपुलेक तथा लिम्पियाधुरा समेतकाे नक्सा समेटेर जारी कहिले गर्याे                                                                 — वि.सं २०७७ जेठ ७  
  • नेपालकाे नयाँ नक्सा संसदमा पेस कहिले गरियाे  ।                          — वि.सं २०७७ जेठ ९ 
  • प्रतिनीधिसभा बाट नेपालकाे नयाँ नक्सा पारित                               — वि.सं २०७७ जेठ ३१ 
  • नेपालकाे नयाँ नक्सा राष्ट्रिय सभाबाट पारित                                     — वि.सं २०७७ असार ४
  • नेपालकाे नक्सा राष्ट्रपतिबाट प्रमाणित भइ राजपत्रमा प्रकाशित       — वि.स २००७७ असार ४
भाैगाेलिक अवस्थिति 
  • नेपालकाे अक्षांश ः २६डिग्री २२ मिनेट उत्तरी अक्षांश { झापाकाे लाेदावारी ः दक्षिणकाे विन्दु } देखि ३० डिग्री २७ मिनेट उत्तरी अक्षांश { हुम्लाकाे च्याङ्ला उत्तरी विन्दु सम्म } 
  • नेपालकाे देशान्तर ः ८० डिग्री ४ मिनेट पुर्वी देशान्तर { कञ्चनपुरकाे दाेधारा पश्चिमकाे विन्दु } देखि ८८ डिग्री १२ मिनेट पुर्वी देशान्तर { ताप्लेजुङकाे लेलेप पुर्वकाे विन्दु सम्म } 
  • नेपालकाे ‌‍‍‍‍पूर्व – पश्चिम ‍औषत लम्बाइः ८८५ कि. मि 
  • नेपालकाे उत्तर – दक्षिण औषत चाैडाइः १९३ कि.मि 
  •  नेपालकाे उत्तर – दक्षिण न्युनतम चाैडाइः १४५ कि.मि 
  • नेपालकाे उत्तर – दक्षिण अधिकतम चाैडाइः २४१ कि.मि 
  • नेपाल क्षेत्रफलकाे आभारमा  विश्वकाे                                        — ९३ औं  राष्ट्र 
  • नेपालले विश्वकाे कुल भु–भागकाे                               — ०.०३ प्रतिशत भाग ओगटेकाे छ 
  • एसिया महादेशकाे कुल भु–भागकाे                    — ०.३ प्रतिशत भाग ओगटेकाे छ 
  • दक्षिण एसिया क्षेत्रफल कुल भु–भागकाे                                 — २.८२ प्रतिशत भाग ओगटेकाे छ 
  • एसियाका भुपरिवेष्टित राष्ट्रमा नेपालकाे स्थानः                  —  ८औं 
  • विश्वमा रहेका भुपरिवेष्टित राष्ट्रहरुकाे सुचीमा ः                             — २१औं
  • सार्कमा क्षेत्रफलका आधारमा ः                                      — ५ औं
  • विश्व मानचित्रमा नेपाल सँग मिल्दाे जुल्दाे नक्सा भएकाे देश ः                    —  पोर्चुगल 
  • नेपालकाे मानचित्रमा नेपालकाे नक्सा सँग मिल्दाे जुल्दाे नक्सा भएकाे जिल्ला        — बाग्लुङ 
  • नेपालकाे कुल क्षेत्रफलमा  जल क्षेत्रकाे भाग                                 — ७.०६ भु–भाग 
  • नेपालकाे कुल क्षेत्रफलमा स्थल क्षेत्रकाे भाग                                        — ९२. ९४ प्रतिशत 
  • नेपालकाे कुल क्षेत्रफलमा नदिनालाले ओगटेकाे भाग                            — ३.९ प्रतिशत 
  • बंगालकाे खाडी नेपालबाट कति माइल टाढा रहेकाे छ ।                            — ७०० माइल 
  • वि.सं २०७४ भाद्र २५ मा हिमाली प्रदेशमा गाभिएका नेपालका जिल्लाहरु ः रामेछाप, धादिङ्ग, गोरखा र रुकुम पूर्व 
  • म्याग्दी जिल्लालाई पहाडबाट हिमालमा कहिले गाभिएकाे हाे ।           — वि.सं २०७५ भाद्र २५ स्थानिय सरकार सञ्चालन ऐनकाे पहिलाे संशाेधन अनुसार 

Comments

Popular posts from this blog

ब्रह्माण्ड सम्बन्धी जानकारी